ONTDEK DE WIJK WANDELING 1

STRATEN EN VERHALEN

Sferische vertelling over de Tarwewijk van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Een wandeling langs plekken waar dramatische gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. We lopen langs woningen waar bekende mensen van weleer hebben geleefd en waar je nu geen idee meer van hebt.

Joke Bruijs uit de Moerkerkerstraat op verschillende momenten in haar leven

Moerkerkestraat. Joke Bruijs, geboren in 1952 in de Moerkerkestraat. Zij begint op vijftienjarige leeftijd haar carriere bij het VARA dansorkest onder leiding van Charlie Nederpelt. Als ze door Jan Blaaser gevraagd wordt mee te spelen in zijn cabaret-ensemble doet zij dat en wordt later opgemerkt door de Mounties, een heel bekend tv-duo met wie zij in de jaren 70 bijna iedere week op televisie te zien is. Ook speelt ze mee in de Andre van Duin show. Ondertussen trouwt ze met Gerard Cox om een paar jaar later weer van hem te scheiden. Maar ze blijft met hem optreden en liedjes opnemen. Maar de meest bekende rol is die van Nellie Kooyman in de serie ‘Toen was geluk heel gewoon’.


Rijsoordstraat. Hier hangen een tiental grote foto’s in voormalige raamkozijnen op straatniveau. De foto’s uit vroegere tijden geven een ander straatbeeld dan wat wij tegenwoordig kennen van deze buurt. Welke verhalen gaan er schuil achter deze foto’s, welke geuren en geluiden associeer je met deze beelden? Misschien zijn niet alle plekken direct meer te herkennen op deze foto’s maar wij doen een poging.


Millinxstraat. Dichter, performer en presentator Jeroen Naaktgeboren. Met de Woorddansers wordt hij in januari 2007 tot de eerste officiële stadsdichter van Rotterdam benoemd. Minister en vice-premier Hugo de Jong woont een periode bij hem in op zijn adres in de Millinxstraat.


Monument aan de Goereesestraat opgericht naar aanleiding van de executie van 20 mensen op 12 maart 1945

Pleinweg / Mijnsherenlaan. Begin maart 1945 pleegt het Rotterdamse verzet aanslagen op mannen van de Duitse Sicherheitsdienst. Dat gebeurt op 5 maart op de Pleinweg in Rotterdam-Zuid en op 9 maart op het Hofplein in het centrum. Bij de aanslag in het centrum komt de SD’er om en op Zuid worden de SD’er en een handlanger doodgeschoten. De Duitsers besluiten om represaillemaatregelen te nemen. Veertig mannen zullen worden gefusilleerd, twintig op de Pleinweg en twintig op het Hofplein. Op 12 maart 1945 worden twintig mannen om half negen in de ochtend doodgeschoten op het Hofplein. Twee uur later worden de andere twintig geëxecuteerd op de hoek van de Goereesestraat en de Pleinweg. Dokter Lambers die zijn praktijk aan huis heeft aan de Mijnsherenlaan 3d wordt gesommeerd om de dood te constateren bij de gefusilleerde gijzelaars. De lichamen van de slachtoffers moeten van de Duitsers nog uren op straat blijven liggen.


De Mijnsherenlaan voor en na de aanleg van de Metro. Op de eerste foto is duidelijk te zien hoe breed de Mijnsherenlaan eigenlijk is. Het is haast niet meer voor te stellen dat hier ooit tramlijn 12 naar de West-Blaak reed. De Pleinwegflat was eind 1949 gereedgekomen om de eerste woningnood op Zuid te lenigen zoals men dat toen noemde. De flat was voor zijn tijd zeer modern met op de benedenverdieping een aparte wasruimte. Men hoefde dit alles niet zelf thuis te doen. De woonlagen bestonden uit twee‐ en driekamerwoningen. Op de bovenste verdieping konden logeervertrekken worden gehuurd maar uiteindelijk worden het kamers voor verpleegsters die in het Zuiderziekenhuis komen te werken. Er is een tuin, een garage (deze verdwijnt later onder het metrotalud) en winkels. In eerste instantie is er ook een café-restaurant, maar al snel betrekt een autorijschool die ruimte.
De architecten Maaskant en Van Tijen hadden het ontwerp van deze flat al in 1941 klaar maar door de oorlog is het nooit tot een directe uitvoering gekomen.


Piet begeer en rechts een illustratie van Cor van Kralingen uit een boek van Piet Begeer

Pleinweg 91b. Piet Begeer: Graficus, houtgraveur, kunstcriticus, romanschrijver, onderwijzer en ca. 40 jaar kunstcriticus voor Het Vrije Volk.


Van Blankenburgstraat. De Kilima Hawaiians is een muziekgroep die in 1934 wordt opgericht door gitarist Bill Buijsman. Ze spelen Hawaï-muziek met bijpassende tropische kleding. De muziek met het kenmerkende steelguitar geluid is in vanaf de jaren 30 populair in Nederland. Na WO2 beleeft het genre Nederhawaiian een ware hausse. Kort na de oorlog zijn er ± 600 Hawaiianbands. De Kilima Hawaiians zijn veruit de beroemdste en vullen grote zalen zoals het Concertgebouw in Amsterdam. In de periode 1945-1950 kent hun succes een hoogtepunt. De band blijft tot in de jaren 1970 actief.


Gerststraat in 1918, gezien vanuit de Tarwestraat

Gerststraat. In oktober 1937 verdwijnt in Rotterdam Zuid het 7-jarige meisje Lijntje Huizer dat aan de Brielselaan 300 woont. Haar ouders slaan alarm als zij niet op afgesproken tijdstip thuis is gekomen na het spelen met andere buurtkinderen. De politie komt terstond in actie. Met een speurhond wordt de omgeving afgezocht. Ook wordt op enkele plaatsen in de Maashaven gedregd. Alle zoekacties blijven echter zonder succes. Als ruim een jaar later het onderzoek geen enkel spoor heeft opgeleverd, wordt het dossier gesloten. Meer dan 15 jaar later op 27 mei 1953 wordt de zaak bij toeval alsnog opgelost.


Gaesbeekstraat. Jeugdbioscoop Harmonie wordt in 1931 door Cornelis van ‘t Hof geopend. Oorspronkelijk was in het pand een café met feestzaal gevestigd. In 1937 wordt de zaal verbouwd tot een echte bioscoop met 710 zitplaatsen.

De jarenlange onderdrukking door de Duitser tijdens WO2 roept bij sommige Rotterdammers wraakgevoelens op. Op verschillende plekken in de stad gaat de bevolking er na de bevrijding toe over ‘moffenmeiden’ op te brengen. Deze vrouwen en meisjes, waarvan bekend is dat ze met Duitsers zijn omgegaan, komen er slecht van af. Ze worden kaalgeknipt en soms met teer of menie ingesmeerd. Deze weinig verheffende taferelen doen zich in mei 1945 ook voor in de Zwartewaalstraat.